Wat te doen bij voedselvergiftiging?

  • 20 december 2023
  • Geschreven door: René Dekker
  • Leestijd: 3 minuten

Voedselvergiftiging is een vervelend maar veelvoorkomend verschijnsel. Het is eigenlijk een overkoepelende term voor allerlei ziektebeelden die kunnen ontstaan als een direct gevolg van het eten van voedsel waarin bepaalde ziekmakende stoffen aanwezig zijn. Er wordt daarbij een onderscheid gemaakt tussen voedselvergiftiging en voedselinfectie.
Bij voedselvergiftiging worden de klachten veroorzaakt door schadelijke stoffen die afkomstig zijn van bacteriën, schimmels of andere micro-organismen in het voedsel. Wanneer die micro-organismen zelf het probleem vormen, doordat ze zich in het lichaam bijvoorbeeld vermeerderen, dan spreekt men van voedselinfectie. In de volksmond wordt de term ‘voedselvergiftiging’ echter voor beide gebruikt.

Soorten voedselvergiftiging

Bekende, of beter, beruchte vormen van voedselvergiftiging zijn salmonellavergiftiging en botulisme.

Salmonellavergiftiging geeft meestal alleen symptomen als braken, diarree, krampen en koorts en gaat na enkele dagen vanzelf over. In ernstige gevallen, bij bijvoorbeeld jonge kinderen of mensen met een verminderde weerstand, kan deze voedselvergiftiging leiden tot ontstekingen, abcessen en zelfs hartproblemen of nierfalen. In dat laatste geval kan de vergiftiging zelfs dodelijk zijn.

Botulisme, veroorzaakt door een neurotoxine dat afgescheiden wordt door de C. Botulinum bacterie, is een zeer zeldzame maar ernstige vorm van voedselvergiftiging. Naast symptomen als diarree treden verlammingsverschijnselen op. Deze verlammingsverschijnselen kunnen zo’n ernstige vormen aannemen dat de patiënt geen adem meer kan halen en komt te overlijden.

Gelukkig zijn veruit de meeste gevallen van voedselvergiftiging lang niet zo ernstig. Veelvoorkomende symptomen zijn misselijkheid, buikpijn, overgeven en diarree. Deze symptomen komen meestal binnen enkele uren na de maaltijd al op en verdwijnen ook meestal vanzelf na een paar dagen.
Toch is voedselvergiftiging iets dat je goed in de gaten moet houden. Voorkomen, door een goede voedselhygiëne, is uiteraard beter dan genezen maar je hebt nu eenmaal niet altijd zelf in de hand wat er met je voedsel gebeurt.

Maatregelen bij voedselvergiftiging

Als je vermoedt dat je een voedselvergiftiging hebt opgelopen, dan moet je het verloop van de klachten in de gaten houden. Meestal verdwijnen de symptomen binnen enkele dagen en is behandeling niet nodig. Bij de meeste vormen van voedselvergiftiging is uitdroging, door braken en diarree, het grootste probleem. Voldoende drinken volstaat dan vaak om dit risico te beperken. Anders is bij de apotheek ook een middel verkrijgbaar dat helpt uitdroging te voorkomen. Eventueel kan ook een diarreeremmend middel helpen de klachten iets te verlichten.

Als de klachten erger worden of langer dan drie dagen aanhouden, dan is het verstandig een arts te raadplegen. Ook als het gaat om kinderen, ouderen of mensen die door ziekte al een mindere weerstand hebben, dan is het aan te raden advies in te winnen bij een arts.